Photo credit: Unsplash
Mahkemece tesis olunan hükümde, yazı ve hesap hataları ile diğer benzeri açıkların bulunması halinde başvurulacak ve izlenecek yol HMK madde 304 kapsamında HÜKMÜN TASHİHİ müessesesidir. Bu gibi hatalar, mahkeme tarafından re’sen (kendiliğinden) düzeltilebileceği gibi taraflardan herhangi birinin talebi üzerine de düzeltilebilmektedir. Hükmün Tashihi yolu, hüküm kısmında mahkemece yapılan maddi hataların düzeltilmesini konu edinmektedir.
Söz konusu hüküm taraflara tebliğ edilmiş ise, tashih konusu hataların düzeltilebilmesi için tarafların dinlenmesi gerekecektir. Böyle bir durumda mahkeme taraflara davetiye tebliğ eder ve şayet bu davetin tebliği üzerine taraflar mahkemeye iştirak etmez ise dosya üzerinden inceleme yapılarak tashih konusunda karar verilmesi gündeme gelir (HMK 304, 1.cümle 2-3).
Tashihin esasen mahiyetini incelediğimizde; örneğin bir davalı isminin Kerem yerine Kerim olarak yazılması, 100.000 Türk Lirası yazılacak iken 1.000 TL yazılması ya da 175 Parsel yazılacak iken 17 parsel yazılması gibi dava konusu olay örgüsünün incelenmesinden ve dosyanın içeriğinden bunların birer maddi hata olduğunu kolaylıkla anlamamız gerekmektedir.
Maddi hataların düzeltilmesi istemi (hükmün tashihi), hükmün icrasına (hükmün yerine getirilmesine) dek istenebilmektedir.
Re’sen ya da talep üzerinde hükmün tashihine karar verilir ise, düzeltilen hususlarla ilgili ara karar oluşturulur. Bu ara karar, düzeltilen kararın altına eklenir ya da düzeltilen karara ek bir karar olmak üzere elektronik olarak imzalanır ve mühürlenir.
Önemle belirtmek gerekir ki; hükmün tashihi yani maddi hataların düzeltilmesi halinde, mahkeme kati surette hükmü değiştiremez, yalnızca düzeltir. Zira bu müessese, bir kanun yolu değildir. Hükmün değişebilmesi imkanı yoktur.
Hükümlerin tavzihi (HMK m. 305) hükümleri de yine kıyasen hükmün tashihi müessesesine de uygulanmaktadır.
İşbu makale ile ele alınan konu, maddi hataların hükümden sonra düzeltilmesine (tashihine) ilişkin bir içerikten ibarettir. Hükümden önceki dönemde maddi hataların düzeltilmesi hususu ise HMK m. 183 tarafından düzenlenen başka bir konunun incelemesidir.
